Harmonia w szarościach: Fotografia monochromatyczna z Silvią Grimpe

Fotografka Silvia Grimpe utrwala poczucie spokoju w swoich czarno-białych miejskich i krajobrazowych zdjęciach. Nam zdradza tajniki ekspozycji, kompozycji i tematu, używając swojego niezawodnego zestawu Serii X bez kolorów

Fotografia monochromatyczna ma niezaprzeczalnie ponadczasową wartość, która nawiązuje do samych podstaw tworzenia obrazu. Pozbawione wszelkich rozpraszających odcieni kadry opowiadają historię jedynie poprzez przyjemną grę tonalną.

W pracach Silvii Grimpe, ukazujących migawki z miejskich peryferii i odizolowane fragmenty krajobrazu, wszystko staje się jeszcze prostsze. Czarno-białą paletę łączy z długą ekspozycją, tworząc oniryczne kadry, w których łagodne gradienty stanowią scenerię dla ostrych konturów zarówno sztucznych, jak i naturalnych struktur.

„Moja pasja do fotografii zrodziła się w 2010 roku, kiedy kupiłam swoją pierwszą lustrzankę” – zaczyna. „Połknęłam bakcyla fotografii, który trzyma mnie do dziś. Z Serią FUJIFILM X tworzę już od sześciu lat”.

Styl Silvii, działającej pod profesjonalnym pseudonimem Silly Photography, rozwijał się z czasem, nabierając charakterystycznych i osobistych cech. Dziś laureatka międzynarodowych nagród wspomina swoją początkową fascynację monochromatycznym światem.

„Fotografia daje mi możliwość przedstawienia świata z mojej perspektywy. Zdjęcia, które robię, odzwierciedlają moje własne spojrzenie na chwile, które zawsze będzie wyjątkowe dla każdego” – zauważa. „Uwielbiam znajdować się w odpowiednim miejscu i czasie, aby znaleźć idealny moment w odpowiednim stylu. Lubię robić to długimi czasami naświetlania”.

„Monochromatyczność pojawiła się naturalnie” – mówi dalej Silvia. „Na ścianach w domu wieszałam wyłącznie czarno-białe fotografie innych artystów”.

Znajdowanie tematów fotografii monochromatycznej

Czerń i biel można stosować w praktycznie każdym rodzaju fotografii. Naturalnie niektóre tematy będą lepiej niż inne pasować do tej estetyki, ale Silvia dzieli się radami, które z jej własnych preferencji fotografii krajobrazowej można łatwo przełożyć na fotografię uliczną i dokumentalną, portretową, architektoniczną i nie tylko.

“Lubię, gdy obrazy są tak spokojne, harmonijne i minimalistyczne, jak to tylko możliwe. Usuwając z kadru niepożądane szczegóły, mogę zwrócić uwagę widza na detale, które moim zdaniem są naprawdę ważne” – wyjaśnia fotografka. „Zaczyna się to od wyboru tematu. Najlepsze, co mogę poradzić, to unikanie kadrów, w których coś rozprasza uwagę”.

„Po znalezieniu interesującej Cię scenerii przychodzi pora na przemyślenie kompozycji. Według mnie przestrzeń negatywna nadaje równowagę. W moich zdjęciach prawie zawsze uwzględniam duże, puste obszary. Wyraźne linie głównego obiektu stają się jeszcze bardziej intensywne, dzięki czemu całe zdjęcie zyskuje na kontraście. Bardzo ważne jest dla mnie zestawienie tego, co jest obecne, z tym, czego nie ma”.

“Długie ekspozycje pomagają w tworzeniu negatywnej przestrzeni” – kontynuuje Silvia. „Przy dłuższych czasach otwarcia migawki szczegóły elementów scenerii, takich jak woda i niebo, rozmywają się i wygładzają”.

Wielu twórców zdjęć kadruje ostateczne ujęcia długo po ich wykonaniu, ale Silvia tak wysoko ceni sobie prawidłową kompozycję, że wykorzystuje bogactwo opcji dostępnych w aparacie FUJIFILM X-T5.

„Gdy już jestem w danym miejscu i wiem, jak chcę wykadrować ujęcie, od razu wybieram proporcje obrazu – zazwyczaj 3:2, 16:9 lub 1:1. Uważam, że lepiej być precyzyjną w momencie robienia zdjęcia, niż je później poprawiać”.

Jak naświetlać czarno-białe zdjęcia

Na sprawności swoich kreatywnych narzędzi Silvia polega nie tylko przy tworzeniu kompozycji. Naświetlanie zdjęć monochromatycznych jest jednocześnie wyrozumiałe i wymagające – mniej widoczne w przypadku prześwietlenia lub niedoświetlenia w porównaniu z kolorowym kadrem, ale trudne do dopracowania w aparacie.

„Zdjęcie naświetlam zawsze na podstawie histogramu, a nie podglądu. Ważne, aby żadna część zdjęcia nie znajdowała się daleko poza normalnym zakresem ekspozycji” – wyjaśnia Silvia. „Bardzo pomocna w X-T5 jest możliwość podglądu histogramu sRGB „na żywo” na ekranie LCD”.

Aby wyświetlić histogram w trybie fotografowania w aparacie Serii X, naciśnij MENU OK, przejdź do menu SCREEN SETTING, przewiń do DISP. CUSTOM SETTING i wybierz HISTOGRAM. Alternatywnie, w trybie fotografowania, naciśnij dwukrotnie przycisk DISP BACK. Na wyświetlaczu LCD pojawi się histogram i szersze ustawienia fotografowania.

Przy długich czasach naświetlania kluczowe jest prawidłowe ustawienie ekspozycji przed zwolnieniem migawki. Przy czasie otwarcia migawki ustawionym na tryb T (czas), podczas ekspozycji wyświetlacz LCD aparatu jest czarny – kolejne ustawienie, które Silvia uwielbia w Serii X.

„W trybie T można używać tylnego pokrętła sterującego do ustawiania szybkości migawki od kilku sekund do kilku minut. To bardzo przydatne w zależności od tego, jak bardzo chcesz rozmyć poruszające się elementy. Na ekranie pojawia się odliczanie ekspozycji, więc wiesz dokładnie, kiedy możesz ponownie dotknąć aparatu”.

Symulacje monochromatycznej fotografii analogowej i edycja

Tym, którzy wolą zminimalizować czas postprodukcji, aparaty Serii X oferują szereg monochromatycznych symulacji filmu, a także regulację kontrastu, poszczególnych świateł i cieni, zakresu dynamicznego i nie tylko. Dodatkową korzyścią jest wizualizacja ujęcia dokładnie tak, jak było zamierzone, rozszerzając preferencje Silvii w zakresie kadrowania w aparacie.

MONOCHROME Film Simulation tworzy bezbarwną replikę standardowej symulacji PROVIA Film Simulation, oferując czyste płótno do indywidualnego dostosowania. ACROS Film Simulation dodaje ziarno, ostrość i bogatą gradację tonów. Obie działają z dodatkiem żółtych, czerwonych i zielonych filtrów, naśladując fizyczne filtry obiektywu i zmieniając ciemność poszczególnych odcieni widzianych w czerni i bieli.

Symulacje filmu stosowane są jednak tylko do plików JPEG, więc w przypadku wywoływania obrazów RAW, które preferuje Silvia, konieczna jest postprodukcja.

„Mam kilka ulubionych rozszerzeń do konwersji zdjęć na monochromatyczne. Pozwalają uzyskać wyraziste efekty, skracając czas spędzony przed monitorem, więc warto je wypróbować, ale ja zawsze wprowadzam dodatkowe poprawki” – mówi.

Kładąc szczególny nacisk na prostotę i ponadczasowy dramatyzm czerni i bieli, Silvia zachęca każdą fotografującą osobę do szukania tego, co przemawia do niej najbardziej. Poza samym sposobem wykonania zdjęcia, najważniejszym pierwszym krokiem jest bycie na miejscu.

„Moje zdjęcia emanują spokojem” – podsumowuje – „ale punkt widzenia każdej osoby jest równie ważny. Najprzyjemniejsza jest możliwość uchwycenia wycinka zatrzymanego czasu”.