Po śmiałym skoku na głęboką wodę Emily Enderan dokumentuje spokojną i pogodną scenerię jako dzieło sztuki. Dzieli się swoimi pasjami, omawia niesamowite możliwości FUJIFILM X-T5 i prowadzi Cię przez piękną zmianę perspektywy.
Sercem każdej fotografii jest odkrywanie niewidocznych światów, ale niektórzy twórcy zgłębiają tę ideę bardziej niż inni. To znacznie więcej niż nowe opowieści o codziennych scenach – zawdzięczamy im wrażenia wizualne, których większość z nas nigdy nie doświadczy na własne oczy. Jednak świat, który widzi podwodna fotografka Emily Endean, jest kusząco bliski temu osiągalnemu, co tylko pogłębia jego atrakcyjność. Często o poranku wypływa w łagodną toń, aby dokumentować morskie krajobrazy: abstrakcyjne, skąpane w złotym blasku i nieograniczone w swoim pięknie.
Naturalna ewolucja jej fotografii krajobrazowej z lądowej na morską, fotograficzna ciekawość Emily czerpała z jej osobistej pasji, jak wiele najbardziej natchnionych projektów.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T5 i FUJINON XF30mmF2.8 R LM WR Macro, 1/1000 s przy F5.6, ISO 500
„Zawsze fotografowałam z plaży. Aż kiedyś w 2020 roku, w czasie licznych lockdownów, zaczęłam co ranka wypływać w morze. Chciałam to dokumentować i właśnie wtedy zajęłam się fotografią podwodną. Eksperymentując, odkryłam, że szybko stało się to moim najbardziej kreatywnym środowiskiem” – ujawnia.
„To od razu znaczyło tak wiele. Ten poranny eskapizm, to co sprawia, że czujesz się świetnie w wodzie o wschodzie słońca, ten magiczny, przelotny moment – wszystko to było zawarte w tej scenerii”.
Najlepszy aparat do fotografii podwodnej
Ponieważ było to w szczycie długiego, gorącego lata Emily uznała, że do swych krótkich zanurzeń nie potrzebuje specjalistycznego stroju. Zamiast tego najpierw poszukała sposobu na ochronę aparatu. Przez te lata wypróbowała szeroką gamę korpusów serii X, a po wprowadzeniu na rynek FUJIFILM X-T5 dodała go do swojej kolekcji. Do pary dobrała odpowiednią do swoich potrzeb obudowę aparatu do zdjęć podwodnych.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T3 i FUJINON XF18-55mmF2.8-4 R LM OIS, 1/125 sek. w F5, ISO 200
„Możesz wydać 75 funtów na coś, co w zasadzie jest dobrze zaprojektowaną torbą strunową, lub nawet do 4000 funtów na coś niebywale zaawansowanego. Pomyśl o przystępności cenowej w stosunku do poziomu ochrony, o tym, jak często będziesz go używać i co ten proces dla Ciebie oznacza” – radzi. „Ja używam Aquatech Edge przeznaczonego specjalnie do FUJIFILM X-T5. Więc idealnie pasuje do aparatu i masz dostęp do wszystkich fizycznych elementów sterujących. U mnie się ten układ sprawdził”.
X-T5, najnowszy model tej serii, od niedawna na rynku, odegrał istotną rolę przyczyniając się do realizacji wizji Emily – fotografowania nieprzewidywalnych chwil, które w przeciwnym razie umknęłyby uwadze. W połączeniu z FUJINON XF30mmF2.8 R LM WR Macro artystka znalazła idealny system.
„Ten obiektyw ma piękną perspektywę w wodzie i pozwala zbliżyć się do szczegółów, doskonale odwzorowując fale poruszające się tuż przed tobą. Seria XF ma cudowną optykę, ale w tych okolicznościach prawdziwą radość sprawia mi obiektyw makro”.
„40-megapikselowe obrazy z X-T5 i jego szeroki zakres dynamiczny to również ogromne zalety” – kontynuuje Emily. „Najczęściej pracuję dokładnie o wschodzie słońca, więc światło zmienia się ekstremalnie. Mogę trochę niedoświetlić mając pewność, że wszystkie szczegóły i tak będą widoczne”.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T3 i FUJINON XF18-55mmF2.8-4 R LM OIS, 1/250 s przy F4, ISO 200
Przed samodzielnym oddaleniem się od brzegu i odkrywaniem nowych technik, Emily przypomina o bezpieczeństwie osobistym. Morze, które wygląda tak pociągająco na jej zdjęciach, bywa bezlitosne dla tych, którzy nie są przygotowani.
„W wodzie musisz być osobą kompetentną” – zauważa. „Pobierz aplikację lub sprawdź online jakie są fale, pływy i pogoda, zanim wyruszysz w drogę. Zanim w ogóle wejdę do wody, obserwuję, jak się zachowuje. To również wprowadza element kreatywny do tej formy sztuki”.
Jak znajdować podwodne obiekty do fotografowania
Co ciekawe, twoje kreatywne podejście i dostępne techniki zmieniają się w porównaniu z fotografowaniem na lądzie. Perspektywa bardzo się różni, światłem i kolorem nie można manipulować w takim samym stopniu, a stale zmieniająca się materia przedmiotu jest daleko poza twoją kontrolą. W oczach Emily sukces polega nie tyle na przezwyciężeniu tych pozornych ograniczeń, ile na dostosowaniu się do nich i umożliwieniu im łatwego przenikania do dzieła.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T3 i FUJINON XF60mm F2.4 R Macro, 1/1000 s przy F5.6, ISO 320
„Moje zainteresowania zawęziły się do rejestrowania drobnych szczegółów w falach. Po części jest to droga dość abstrakcyjna” – zamyśla się. „Atrakcją było dla mnie uświadomienie sobie, że gdy ustawiam się na poziomie wody, widzę fale tańczące przed obiektywem. Gdy w tle słońce wschodzi nad horyzontem, wszystkie te czarujące kolory odbijają się na powierzchni”.
„Każdego dnia fale i światło są różne, więc to, co można sfotografować, jest niejako z góry określone. Zapewne nie uda ci się za każdym razem robić zdjęć na miarę swoich ambicji, więc traktuj to jako życiowe doświadczenie i ciesz się, gdy zrobisz wspaniałe zdjęcie”.
„Jesteś tam, aby dokumentować to, co dzieje się w tym czasie” – kontynuuje Emily, przechodząc do kompozycji. „Na lądzie dużo myślisz o zasadach. Dzielisz obiekty na trójki, albo według osi widokowych. W wodzie nie zawsze jest falochron, skała lub inna osoba. Czasami to tylko woda, która porusza się wokół mnie. Musiałam więc odejść od tych ustalonych idei kompozycji i w każdej scenie znaleźć coś, co mnie przyciąga. Otwarty umysł jest niezbędny”.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T3 i FUJINON XF60mm F2.4 R Macro, 1/1000 s przy F5.6, ISO 320
I odwrotnie, możliwe jest wstępne zaplanowanie niektórych scen – i można w tym znaleźć niesamowitą perspektywę. Identyfikując obiekty, które są widoczne tuż przy brzegu, twórcy mogą łączyć to, co najlepsze w fotografii morskiej i podwodnej.
„Niektóre z moich ulubionych miejsc, takich jak rzędy kabin plażowych czy mola Bournemouth i Boscombe, są tuż nad wodą. Gdy tylko znalazłam się w wodzie, oczywiście zaczęłam myśleć o nowych sposobach ich kadrowania. Mam tysiące zdjęć tych obiektów z lądu – pod kątem, pod którym widzi się je codziennie – ale ponowne spojrzenie na nie z morza dodało moim zdjęciom świeżego wyrazu”.
„Bardzo podobało mi się również poznawanie lokalnych społeczności surfingowych i pływackich oraz budowanie przyjaźni w wodzie zawiązanych poprzez mój proces. Pod względem podejścia sztuka i sport z pewnością się różnią. Fotografowanie oceanu i wschodu słońca jest tak uważnym doświadczeniem, że zapominasz o wszystkim innym. To jest wszechobecne i wszechogarniające. Fotografowanie ludzi na falach wymaga zachowania większej czujności i szybkiego reagowania”.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T2 i FUJINON XF60mmF2.4 R Macro, 1/500 s przy F3.6, ISO 200
Optymalne ustawienia aparatu do zdjęć podwodnych
Na obu nośnikach nurkowanie w ustawieniach może odblokować zaskakujące rezultaty. Gdy Emily przedstawia swój preferowany wybór, łatwo zrozumieć, dlaczego X-T5 stał się tak przydatnym narzędziem.
„Zwykle ustawiam przysłonę na dość płytką głębię ostrości, jeszcze zanim wejdę do wody, a potem przez cały czas się tego trzymam” – wyjaśnia Emily. „Lubię ustawiać ostrość na tych falach i ignorować wszystko inne w scenerii. Można bawić się szybkością migawki, zwłaszcza w celu uzyskania wspaniałego ruchu. Nie przesadzam z długością ekspozycji – tyle ile trzeba, aby stworzyć wrażenie, które cię przyciągnie. ISO można regulować wraz ze zmianą światła”.
„Ustawiam również aparat w trybie zdjęć seryjnych, więc mam serie ekspozycji ruchu wody. Kiedy później oglądam to na laptopie, mam może dziesięć lub 20 ujęć, które wydają mi się takie same, ale jedno z nich będzie idealnie skupione na fali – będzie wyróżniać się na tle innych. Połączenie tego z ciągłym autofokusem to krok naprzód. W tym sensie X-T5 i XF30mmF2.8 są niesamowite. Są tak szybkie i tak blisko ogniskują. Przeniosło to moją pracę na zupełnie inny poziom – teraz jestem prawie pewna, że uda mi się zrobić coś pięknego”.
„Stabilizacja IBIS jest niezwykle przydatna. W wodzie nie ma szans na osobistą stabilność, więc X-T5 bardzo się przydaje. Mogę teraz fotografować z ręki do 1/15 sekundy”.

Zdjęcie 2023 © Emily Endean | FUJIFILM X-T3 i FUJINON XF18-55mmF2.8-4 R LM OIS, 1/125 sek. w F4, ISO 400
Podsumowując, Emily dzieli się refleksją nie tylko co do osobistej radości z fotografii podwodnej, ale także możliwości jakie stwarza. Jeśli jej obrazy same w sobie nie są wystarczająco inspirujące, aby przyciągnąć do wody innych twórców, z pewnością są takie jej pasjonujące uczucia.
“Skończyło się na tym, że kontynuowałam ten poziom tworzenia obrazu w mojej pracy komercyjnej, co jest bardzo ekscytujące. Pełne zanurzenie w wodzie otworzyło zupełnie nowy sposób odkrywania fotografii. Poza tym mogę nadal robić to, co lubię jako osoba. Tego, jak się czuję, nie mogę nazwać inaczej niż ucieczką do innego świata” – podsumowuje.
„Nie tak dawno temu nie mogłam sobie wyobrazić, że będę robić to, co robię teraz. Chciałbym zanurzyć się głębiej pod powierzchnię i zobaczyć, dokąd to prowadzi. Kto wie, dokąd może mnie to doprowadzić za rok”.