Elke Vogelsang legt uit hoe experimenteren en doorzettingsvermogen de sleutel zijn tot het succes achter haar huisdierfotografie
Elke Vogelsang legt uit hoe experimenteren en doorzettingsvermogen de sleutel zijn tot het succes achter haar huisdierfotografie
Elke Vogelsang is een commerciële en redactionele fotograaf uit Duitsland die gespecialiseerd is in dierenportretten. Ze staat bekend om haar expressieve karakterimpressies van honden en katten, werkt met een grote database met diermodellen en heeft een uitgebreide catalogus met foto’s ter beschikking om in licentie te geven.
Haar werk is in de Verenigde Staten en Duitsland op televisie te zien geweest, maar ook in boeken, tijdschriften en kranten over de hele wereld. Elke heeft haar foto’s ook in een aantal landen tentoongesteld en is regelmatig spreker tijdens fotografie-evenementen.

Fotografie als vorm van escapisme
“Ik ben al een tijdje gespecialiseerd in huisdierfotografie en heb 14 jaar als professionele fotograaf gewerkt”, begint Elke. “Voor die tijd werkte ik als vertaler. Dat was beslist geen creatieve baan aangezien ik technische vertalingen moest doen, maar ik durfde nooit een creatieve baan uit te proberen omdat ik dacht dat ik iets nodig had dat meer zekerheid kon bieden.
“Fotografie was aanvankelijk mijn hobby”, legt ze uit. “Maar vanwege een aantal zeer stressvolle periodes ben ik fotografie steeds meer gaan zien als een creatieve uitlaatklep.”
Op Eerste kerstdag in 2009 kreeg Elkes man een ernstige hersenbloeding. In de daaropvolgende maanden heeft Elke zich afgeleid van de druk van de zorg voor hem – en de onzekerheid van zijn herstel – door middel van fotografie. Ze nam zich voor om één foto per dag te maken om haar geest scherp te houden en maakte een fotodagboek voor haar man, die aan kortetermijngeheugenverlies leed.

Na drie maanden begon de man van Elke zich weer dingen te herinneren. In die periode ging haar fotografie van kracht naar kracht. Elke verslond ieder boek over fotografische techniek dat ze maar kon vinden en zette het één-foto-per-dag-project voort, dat ze nog steeds gebruikte als welkome afleiding van de stress die haar dagelijks leven met zich meebracht.
Omdat ze wat ze maar kon vinden fotografeerde, werden de honden van het stel vaak de onderwerpen van de foto’s. Die foto’s trokken de aandacht van haar vrienden, die haar al snel vroegen om ook eens portretten van hun eigen huisdieren te maken – en het duurde niet lang voordat de interesse in Elke’s huisdierfotografie in een stroomversnelling kwam.

De studio betreden
“Vroeger dacht ik altijd dat studiobeelden van huisdieren saai waren”, herinnert Elke zich. “Ik dacht dat de honden zich in de studio zouden gaan vervelen en ik wilde bovendien toch ook liever buiten zijn, in de natuur.”
Desondanks werd Elke door haar eigen toewijding aan haar één-foto-per-dag-project wat betreft buitenfotografie al snel met beperkingen geconfronteerd. “In de winter, toen het buiten grauw en regenachtig was, dacht ik: “Goed dan, laten we studiofotografie dan maar eens een kans geven.” Ik probeerde iets te bedenken dat ik interessant vond en kwam daarbij uit op gekke bekken. Dat is wat vervolgens viraal ging – en ineens stond ik bekend als studiofotograaf.”
De thuisstudio van Elke is speciaal ingericht om ervoor te zorgen dat haar onderwerpen zich daar op hun plek voelen. “Ik heb een eenvoudige stroboscooplamp op een vermogensinstelling die geen al te harde geluiden maakt. Dat de honden en katten zich op hun gemak voelen tegenover mijn camera is belangrijker voor mij dan elke nog zo prachtige techniek die met een stroboscoop maar mogelijk is.

“Mijn werkpaard is de FUJIFILM X-H2S. Die gebruik ik meestal in de studio. Ik heb ook een FUJIFILM X-E5 voor meer persoonlijke fotografie buiten de studio, iets waar ik erg veel van houd.
“Als objectief voor in de studio gebruik ik 95% van de tijd de FUJINON XF16-55mmF2.8 R LM WR. Met 16 mm kan ik grappige close-ups en groothoekportretten maken, terwijl 55 mm elegantere beelden geeft, dus ik heb maar één objectief nodig voor in de studio.
“Buiten is dat anders. Ik hou van objectieven met een vaste brandpuntsafstand als ik buiten fotografeer. Ik gebruik graag de FUJINON XF23mmF2.8 R WR in combinatie met de X-E5. Maar mijn onbetwist favoriete objectief voor portretten in de buitenlucht, van elegante hondenfoto’s tot actiefoto’s met honden, is de FUJINON XF90mmF2 R LM WR. Als ik op zoek ben naar een iets kleiner objectief, bijvoorbeeld op vakantie, gebruik ik de FUJINON XF56mmF1.2 R WR.”

Met dieren werken
“Ik kan zien wanneer iemand die niet echt van honden houdt foto’s maakt van honden”, vertelt Elke. “Je moet honden en katten leuk vinden als je ze goed wilt kunnen fotograferen, daar ben ik vast van overtuigd.”
Voor mensen die betere foto’s van hun eigen dieren willen maken, raadt Elke aan om te beginnen met de grondbeginselen van fotografie. “Als basis moet je in elk geval weten hoe je met je camera moet omgaan – verveel je huisdier niet door voortdurend nieuwe instellingen in te toetsen,” aldus Elke. “Maar weten hoe je met het huisdier moet omgaan is ook heel belangrijk.
“Af en toe krijg ik een hond die moeilijker is om mee te werken, maar met elke hond of kat die ik tegenover me krijg, leer ik een nieuwe truc om ze te zover te krijgen dat ze de sessie leuk gaan vinden.

“Als je je wil specialiseren in portretten van huisdieren, doe dan je best om veel verschillende honden en katten te ontmoeten. Vraag het je vrienden, vraag het aan een hondenschool. Zo ben ik begonnen: Ik ging met mijn camera naar een hondenschool en heb alle honden van mijn vrienden gefotografeerd, om te leren hoe je ze kunt motiveren.
“De meeste honden houden van traktaties, maar ik begin altijd met iets met een lage prioriteit omdat honden anders te overprikkeld raken. Hetzelfde geldt voor speelgoed – soms trekt een hond dan ineens een gekke bek. Ik begin altijd met iets minder spannends en kijk dan of ik moet escaleren.”

Een commercieel perspectief
Na foto’s te hebben gemaakt voor een verscheidenheid aan klanten, heeft Elke geleerd om te herkennen wat een foto van een huisdier commercieel levensvatbaar maakt en hoe dat misschien afwijkt van waar een eigenaar naar op zoek zegt te zijn.
“Het is bij elke hond anders”, vertelt ze. “Soms heb je echt een prachtige hond tegenover je, met een vrolijke persoonlijkheid, maar zet ze voor de camera en op elke foto zien ze er ineens verdrietig uit. De vorm van hun wenkbrauwen en de manier waarop ze er gretig uitzien naar een traktatie kan leiden tot een droevige gezichtsuitdrukking.
“Ik hou van zulke foto’s, maar mensen interpreteren het als teken dat hun hond eigenlijk verdrietig is. Ik wil niet dat mensen van streek raken, dus gaat er veel werk zitten in het uitkiezen van de juiste afbeeldingen om te laten zien.”

Dankzij dit perspectief is Elke in staat geweest een populaire catalogus op te bouwen van foto’s die commercieel in licentie kunnen worden gegeven. “Het hangt allemaal af van wie degene is voor wie je de foto maakt”, vertelt ze. “De foto’s die ik voor een hondeneigenaar maak zien er soms heel anders uit dan de foto’s die ik voor commerciële klanten maak.
“We hebben de neiging om huisdieren te antropomorfiseren, dus mensen interpreteren de uitdrukkingen op een menselijke manier. Maar een gelukkig uitziende hond met zijn tong iets naar buiten en zijn lippen omhoog is niet per se blij. Het kan ook een teken zijn dat ze gestrest zijn.
“Je moet gezichten zien te vinden waarbij de hond er gelukkig uitziet zonder de hond stress te geven – en direct oogcontact is daarbij altijd heel belangrijk.”

Elke benadrukt bovenal het belang van hard werken bij elke vorm van fotografie. Ze beschouwt haar bekwaamheid niet als een geschenk dat haar is gegeven, maar een vaardigheid die ze heeft verdiend door onderzoek te doen, te experimenteren, doorzettingsvermogen te tonen en, bovenal, passie te voelen.
“Het is niet zo dat ik op een dag gewoon een camera heb opgepakt en toen ineens goed geworden ben in fotografie,” vertelt ze. “Dat heeft wel wat tijd gekost. Ik had nooit gedacht dat ik er talent voor had, maar inmiddels geloof ik ook niet meer in talent. Ik geloof in daadwerkelijk aan de slag gaan met foto’s maken.
“Ik geloof niet dat ik qua techniek een geweldige fotograaf ben, maar ik heb gewoon een onderwerp waar ik veel van geniet.”